آب قابل شرب به آبی گفته میشود که برای مصارف آشامیدن سالم باشد. این آب در پی عملیات تصفیه آب ، آلودگیزدایی و یا فیلتر کردن باید بتواند استانداردهای از پیش تعریف شده برای آب قابل آشامیدن را برآورده سازد. آب شرب باید عاری از هرگونه باکتری، میکروب و آلودگیهای شیمیایی که برای آشامیدن و پخت و پز مضر هستند، باشد. برای مثال آب لولهکشی شهری که از تصفیهخانهها به منازل پمپاژ میشود، مصداق آب شرب میباشد. روشهای دیگر تولید آب شرب از منابع آبی فیلتراسیون با اسمز معکوس، استفاده از لامپ فرابنفش (UV) و یا تقطیر کردن را شامل شود.
تصفیه آب برای تولید آب شرب
در نقطه مقابل آب غیر شرب شامل آبهای سطحی مانند دریاچهها، سدها، رودخانهها و چشمهها و آبهای زیرزمینی مانند آب چاه است که عملیات تصفیه آب بر روی آن صورت نگرفته است. این منابع آبی به دلیل وجود آلودگیهای بیماری زا در آنها قابل شرب نیستند و برای استفاده از آنها حتما باید با استفاده از آزمایشهای دقیق علمی از سلامت آنها اطمینان حاصل کرد.
در واقع هر منبع آب طبیعی که مورد آزمایش قرار نگرفته است به دلیل عدم شناخت آلودگیها و باکتریهای موجود در آن باید آب غیر شرب فرض شود. حتی در صورتی که مزه و شفافیت آب حاصل از آنها مطلوب به نظر برسد نمیتوان از مضراتی که ممکن است بر روی سلامتی دارند احساس اطمینان کرد و مصرف این آبها ممکن است بیماریهای گوارشی یا میکروبی در پی داشته باشد.
وضعیت تصفیه آب لوله کشی شهری
باید در نظر داشت که آبهای از پیش تصفیه شده نیز ممکن است در صورت قرار گرفتن در معرض آلودگیها از حالت قابل شرب خارج شده و دیگر برای آشامیدن سالم نباشد. برای مثال آب لولهکشی شهری که در تصفیهخانهها پاکسازی شده است، به دلیل نگهداری در مخازن و یا پمپاژ و عبور از مسیر طولانی لولهکشی تا درب منازل، به بسیاری از آلودگیهای جلبکی، باکتریها و رسوبات لولهها آغشته میشود که مصرف مستقیم آن دیگر توصیه نمیشود.
یک روش ساده برای رفع بسیاری از این آلودگیهای میکروبی، جوشاندن آب به مدت حداقل ۲۰ دقیقه قبل از استفاده است. با این روش آب شهری بار دیگر به سطحی از سلامت میرسد که آشامیدن آن ضرری برای سلامتی ایجاد نکند. با این وجود بسیاری از املاح سنگین موجود در آب با این روش نیز قابل حذف نیستند و بایستی از روشهای پیچیدهتر اقدام به سالم سازی آب نمود.
تصفیه آب یا آب معدنی؟
سوالی که بسیاری در ذهن دارند این است که آیا آب معدنی که به صورت بطری فروخته میشود کاملا برای شرب سالم است؟ هر چند برخی از استانداردها برای تعیین کیفیت آب تولیدی کارخانجات آب معدنی وضع شده است، بسیاری از این شرکتها تمامی این استانداردها را به صورت کامل رعایت نمیکنند. در واقع بدون انجام تستهای دقیق آزمایشگاهی و یا تاییدیههای معتبر بینالمللی، آب موجود در این بطریها در بهترین حالت همان آب شهری است که تنها از مراحل ابتدایی تصفیه آب مانند فیلتر کربن اکتیو عبور داده شده است و به همین علت بسیاری از آلودگیهای آب شهری ممکن است همچنان در آب بستهبندی شده باقی بماند.
مزیت تصفیه آب به آب معدنی
برخی از تولیدکنندگان آبهای معدنی محصول خود را به صورت آب چشمه یا کوهستان معرفی میکنند، اما این تبلیغات اکثرا واقعیت نداشته و در نهایت آب فروخته شده از تصفیه مقدماتی آب شهری تولید شده است. همچنین برخی از آنها ادعای تصفیه آب با استفاده از لامپهای UV جهت باکتری زدایی از آب و یا عبور آن از مراحل تقطیر و یا فیلترهای اسمز معکوس دارند. اما وقتی سلامتی یک فرد مورد توجه قرار میگیرد تکیه بر این ادعاها ممکن است چندان منطقی به نظر نرسد.
متاسفانه به دلیل تقاضای موجود در بازار و تولید بالای آب توسط شرکتهای تولیدکننده آب معدنی، در بسیاری از موارد نظارت دستگاههای مربوطه جهت اطمینان از رعایت استانداردهای آب سالم ممکن است به درستی صورت نگیرد و بسیاری از این شرکتها به دلیل هزینههای بالای عملیاتی تصفیه کامل آب و کسب سود بیشتر، تمامی موارد تولید آب کاملا سالم را رعایت نکنند.
نتیجه گیری
در نهایت این مصرف کنندگان هستند که باید برای اطمینان از آب مصرفی خود و خانواده خود اطمینان حاصل کنند. اگر شما به رعایت تمام اصول بهداشتی و استانداردها توسط تصفیهخانه محله خود اطمینان دارید و مدرکی برای تشخیص عدم سلامت آب توزیع شده توسط آن پیدا نکردید، با اطمینان خاطر میتوانید از آب لولهکشی شهری به عنوان آب شرب مصرفی خود استفاده نمایید.
اما برای آنها که در مناطق روستایی و یا به دور از تصفیهخانهها زندگی میکنند، هر مصرف کننده باید آب قابل شرب خود را به نحوی تولید یا خریداری نماید. برای این منظور بهتر است با متخصصان این حوزه تماس گرفته و با استفاده از توانایی آنها در آنالیز آب، توصیههای تولید آب شرب را رعایت نمایند. برای این منظور سیستمها و دستگاه تصفیه آب خانگی متفاوتی در بازار موجود است که این مهم را به سرانجام میرسانند.
دستگاه تصفیه آب
انتخاب یک دستگاه تصفیه آب مناسب منوط به کیفیت آب در دسترس شما و آلودگیهای میکروبی موجود در آن است. در صورتی که آب لولهکشی شما دارای آلودگیهای بیش از حد قابل قبول ناشی از فلزات سنگین مانند سرب و نمکهای محلول در آب است، بایستی سیستمهای اسمز معکوس جهت تصفیه آب به کار گرفته شوند. امروزه این سیستمها به دلیل پیشرفتهای صورت گرفته با صرف هزینه کمتر و نصب آسانتر نسبت به گذشته در دسترس هستند. استفاده از چنین سیستمهایی میتواند به شما در مصرف آب شرب کاملا سالم اطمینان خاطر دهد.